สืบสันดาน: ซีรีส์ไทยที่ตีแผ่ช่องว่างชนชั้นและการเอาคืนของคนจนในสังคม

ช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์แบบนี้ ก็ต้องเป็นเวลาของการนอนดูซีรีส์สักเรื่องจนจบวันโดยไม่ต้องลุกขึ้นมาทำอะไรทั้งสิ้น หนึ่งในเรื่องที่ทำให้เรานั่งดูจนแทบจะลืมเวลาไปแล้ว นั่นคือเรื่อง สืบสันดาน ผลงานจากทาง Netflix Series ที่เพิ่งจะเข้าฉายเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2567 ที่ผ่านมานี้เอง

สืบสันดาน เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับตระกูลเทวสถิตย์ไพศาล ครอบครัวคนรวยที่มีสาวใช้นับสิบคนคอยรับใช้ทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นงานบ้าน งานครัว งานจุกจิกเล็ก ๆ น้อย ๆ หรือแม้กระทั่งเรื่องเซ็กส์ ผลงานซีรีส์เรื่องนี้นับว่าเป็นอีกก้าวหนึ่งของซีรีส์ไทย ไม่ว่าจะด้วยบท นักแสดง หรือเบื้องหลังการทำฉาก การวางมุมกล้อง การเกลี่ยสีออกมาให้เป็นโทนซีเรียสคล้ายภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์ อีกทั้งรายละเอียดที่ซุกซ่อนอยู่ในซีรีส์ รวมถึงคีย์สำคัญที่ต้องการจะสื่อ พาลให้นึกถึงภาพยนตร์เรื่อง Parasite ที่ตีแผ่ช่องว่างระหว่างคนรวยกับคนจนได้อย่างชัดเจนและเรียบง่าย

ตัวละครเอกของเรื่องคือ ไข่มุก สาวรับใช้ที่ได้ก้าวขึ้นเป็นภรรยาของผู้นำตระกูลเพียงชั่วข้ามคืน แต่สุดท้ายดันถูกกลั่นแกล้งจนต้องกลับมาเป็นสาวใช้ดังเดิม เพราะคนในครอบครัวเทวสถิตย์ไพศาลหวาดกลัวว่าจะแย่งสมบัติที่มีไปทั้งหมด

สิ่งที่ซีรีส์ได้ตีแผ่ออกมา แม้จะดูเหมือนเป็นละครเกินไปที่ว่าคนรวยไม่น่าจะเหยียดชนชั้น และกระทำราวกับคนใช้ไม่ใช่มนุษย์ผู้มีจิตใจเหมือนกันกับตัวเอง แต่สิ่งที่เกิดขึ้นในซีรีส์ หากว่ามี เงิน เป็นกระดาษบาง ๆ เพื่อกลบรอยแยกของชนชั้นนั้นแล้ว ในชีวิตจริงย่อมเป็นดังภาพซีรีส์ไม่ต่างกัน


คำเตือน: เนื้อหาต่อจากนี้ มีการแสดงสปอยล์

คลานเข่าเข้าไปกราบ การแสดงอำนาจทางชนชั้น

วัฒนธรรมดั้งเดิมของไทยที่คนชั้นผู้น้อยหรือมีชาติกำเนิดต้อยต่ำกว่า จำเป็นต้องนอบน้อม กราบไหว้ ให้ความเคารพต่อนายเหนือหัว สิ่งที่เคยเป็นครั้งในอดีต แม้ว่าปัจจุบันจะมีการเลิกทาสไปนานแล้ว แต่คนรับใช้ของตระกูลเทวสถิตย์ไพศาลก็ต้องกระทำแบบในอดีตไม่ต่างกัน

นายสั่งให้ทำอะไร ต้องทำ ต่อให้การกระทำนั่นขัดแย้งกับคุณธรรมในจิตใจแค่ไหน ก็ต้องทำตามอย่างไม่มีอิดออด กระทั่งชีวิตก็ต้องเป็นของนายเท่านั้น

การแสดงอำนาจให้คนนอบน้อมในลักษณะแบบนั้น เป็นการกระทำให้รู้สึกว่าผู้ออกคำสั่งคือคนที่เหนือกว่า ตัวละครเอกอย่างไข่มุก ต้องก้มเอาเท้าแนบพื้น และคุณหญิงอารยาก็ใช้เท้าเหยียบที่ศีรษะของเธอ เพื่อแสดงอำนาจให้รู้ว่า ใครอยู่ที่ต่ำ ใครอยู่ที่สูง

เงินมีอำนาจ บันดาลสิ่งใดก็ได้ แม้กระทั่ง ความสามารถ

เพราะซีรีส์เรื่องนี้ เป็นการตีแผ่ด้านมืดของคนรวย ซึ่งกระทำตัวอย่างไรก็ได้โดยมีปัจจัยหลักที่เรียกว่า เงิน เพื่อใช้ปิดปากคน

หากใครได้ดูเรื่องนี้จนจบแล้ว จะพบว่าคนรวย ต่อให้มีเงินเพื่อสามารถทำอะไรก็ได้ดังใจต้องการ สามารถไปเที่ยวได้ทุกเมื่อ สามารถหาอาหารดี ๆ บำรุงร่างกาย สามารถใช้ชีวิตอย่างสุขสบายโดยไม่ต้องมีเรื่องกังวลใจใด ๆ ว่าเงินที่มีอยู่ จะพอใช้ถึงสิ้นเดือนไหม หรือ เงินที่ได้รับมา จะเพียงพอให้จ่ายค่าข้าวได้อิ่มท้องรึเปล่า แต่เงินจำนวนมากเหล่านั้น กลับถูกใช้เป็นเครื่องมือเพื่อ ขโมย ความสามารถของคนอื่นมาเป็นของตนเอง

ตัวละคร คีตา ลูกสาวของคุณหญิงอารยา ได้เปิดแบรนด์เสื้อผ้าของตนเอง ทั้ง ๆ ที่ไม่มีความสามารถด้านนี้เลย ทว่าเบื้องหลังกลับเป็นฝีมือและความคิดของสาวใช้ทั้งหมด รวมถึงชื่อเสียงที่เธอมี การได้รับเชิญไปงานแฟชั่นวีค หรือมีชื่อเสียงด้านวงการแฟชั่นนั่นก็เพราะชื่อเสียงตระกูลเทวสถิตย์ไพศาล และความสามารถจอมปลอมที่ขโมยมาจากสาวใช้นั่นเอง

การเอาคืนสำเร็จของคนจน

ทุกฝีก้าวของการแย่งชิงอำนาจระหว่างคนในครอบครัวของคนรวย หรือการกระทำชั่วทั้งหลายโดยใช้อำนาจของเงินมาปกปิด ล้วนถูกบันทึกไว้ด้วยฝีมือของเหล่าคนรับใช้ที่ถูกเทวสถิตย์ไพศาลกระทำมาโดยตลอด 

น่ายินดีที่การเอาคืนโดยจุดเริ่มต้นคือ ไข่มุก นั้นสำเร็จ สุดท้ายสิ่งที่เทวสถิตย์ไพศาลทำลงไปก็ย้อนคืนเข้าหาตัวเอง บ้านทั้งหลัง สมบัติที่สร้างมา กลายเป็นของคนรับใช้ทุกคน

ในตอนจบของซีรีส์ ทำให้นึกถึงเหตุการณ์บนภาพ Liberty Leading the People ซึ่งเป็นภาพเหตุการณ์ลุกฮือของเหล่าประชาชนที่โค้นล้มอำนาจไม่ชอบธรรม การถูกเอารัดเอาเปรียบจากราชวงศ์ ถูกขูดรีด ข่มเหง เมื่อถึงคราวความแค้นนั้นปะทุ การต่อสู้เฮือกสุดท้ายของเหล่าประชาชน กลายเป็นก้าวที่ยิ่งใหญ่ ทำให้การเอาคืนนั้นสำเร็จและได้อำนาจอธิปไตยเป็นของตนเอง

---

About the author: ฬ. Jula