'ชนชั้นกลาง' ชนชั้นแห่งการถูกกระทำ (ทางอ้อม) จากสังคมโดยไม่รู้ตัว
ว่าด้วยเรื่องของ ชนชั้น ในสังคม หากอ้างอิงจากซีรีส์เรื่องสืบสันดานใน Netflix หรือหนังเรื่อง Parasite ที่เป็นภาพของการต่อสู้ระหว่างชนชั้นบนและชนชั้นล่าง ทว่านอกจากเหนือและใต้ ซึ่งเป็นขั้วตรงข้ามที่เปรียบเทียบได้เห็นภาพที่สุด ก็ยังมี ชนชั้นกลาง เป็นชนชั้นที่ไม่ได้ถูกพูดถึงตามซีรีส์หรือภาพยนตร์เรื่องอื่น ๆ ให้ได้เห็นดาษดื่นทั่วไป
ไม่แน่ใจว่าเป็นเพราะรูปแบบชีวิตมันน่าเบื่อเกินไปหรือเปล่า ชนชั้นกลางถึงแทบไม่ได้ถูกพูดถึงอย่างชัดเจนเหมือนในภาพยนตร์เรื่องรถไฟฟ้ามหานะเธอ เพราะชนชั้นกลาง ถือเป็นชนชั้นที่มีทรัพยากรในการใช้ชีวิต ไม่เดือดร้อน มีเงินเพียงพอสำหรับการใช้สุรุ่ยสุร่ายได้บ้าง วิถีการใช้ชีวิตก็ไม่ได้ต้องปากกัดตีนถีบขนาดชนชั้นล่าง แต่ก็ไม่ได้มีมากพอที่จะใช้จ่ายได้โดยไม่คิดหน้าคิดหลังเหมือนชนชั้นบน
นอกจากรูปแบบชีวิตดูน่าเบื่อไม่ต้องดิ้นรนขนาดนั้นในแง่ของการได้รับปัจจัย 4 ของมนุษย์ แต่กลับเป็นชนชั้นที่ต้องดิ้นรนเพื่อจะไต่เต้าให้อยู่ในจุดเดียวกับชนชั้นบน เห็นได้จากค่านิยมของแบรนด์เนมทั้งหลาย หรือการได้ซื้อสตาบัคส์เพื่อเป็นการตีตราว่า ฉันมีเงินมากพอสำหรับการเข้าร้านกาแฟหรูได้นะ นั่นเอง ทว่าแบรนด์เนมเหล่านั้นที่เหล่าคนชนชั้นกลางปรารถนาจะได้มันมา โดยการทำงานหนักทั้งชีวิตเพื่อแลกกับสิ่งของราคาแพง กลับไม่ได้เป็นตัวชี้วัดจริง ๆ ว่าคุณจะสามารถยกระดับชนชั้นให้อยู่ในจุดเดียวกับชนชั้นสูงได้เลย
นี่จึงเป็นความเหน็ดเหนื่อยของการเป็นชนชั้นกลาง ว่ามันหนักหนากว่าที่คิด การจะต้องเข้าสังคมเพื่อจะได้ยกระดับก็เรื่องหนึ่ง แม้จะมีเงินมากพอและได้รับโอกาสใกล้ชิดกับคนระดับบน ๆ แล้ว แต่ก็ยังต้องทำตัวให้เทียบเคียงกับพวกเขาเพื่อจะได้ไม่ดูแตกต่าง มันจึงออกมาเป็นค่านิยมการบ้าแบรนด์เนมอย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นนั่นเอง
แต่ความเหน็ดเหนื่อยนี้ถูกทำให้มันกลายเป็นเรื่องปกติ โดยผู้เป็นชนชั้นกลางเองไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่ากำลังโดนชักจูง เพราะค่านิยมที่เราสามารถหยิบเอาของแพง ๆ มาเป็นของตัวเองด้วยการจ่ายเงินมูลค่าเป็นแสนเป็นล้านได้ครั้งหนึ่ง บางคนถือว่าเป็นความสำเร็จสูงสุดของชีวิต หรือการได้ไปเที่ยวต่างประเทศ ซื้อตั๋วเครื่องบินในระดับ Business Class หากเปรียบเทียบเป็นเกมก็คงตีบอสตัวแรกได้สำเร็จ
ทั้ง ๆ ที่ในสังคมของคนที่เขารวยกันจริง ๆ มันเทียบได้กับด่านสุดท้ายของเกมด้วยซ้ำ และมันไม่สามารถตีเข้าได้เลยหากคุณไม่ได้เกิดมาบนกองเงินกองทองอยู่แล้ว ฉะนั้นการพยายามยกระดับของตัวเองให้เทียบเคียงกับคนรวยมันจึงเป็นเรื่องเพ้อฝัน เพราะสุดท้าย คนรวยเขาจะคบค้าสมาคมกับคนระดับเดียวกันกับตัวเองอยู่ดี
ชีวิตของชนชั้นกลางไม่ต่างจากการวิ่งไล่จับ ทั้งไต่เต้าให้สูงขึ้นเพื่อเทียบได้กับชนชั้นบน และยังต้องวิ่งหนีชนชั้นล่างเพื่อไม่ให้ตัวเองลำบาก วัฒนธรรมการใช้ชีวิตยังไม่มีแบบแผนเป็นของตัวเอง ต้องพยายามให้เทียบเคียงคนสูงกว่าให้ได้ แม้จะรู้อยู่ลึก ๆ ในใจว่าชนชั้นกลาง ไม่มีทางได้กลายเป็นชนชั้นบนได้จริง ๆ เลยตลอดชีวิต
---
About the author: ฬ. Jula