ค้นหาตัวเองยังไงให้เจอ? วิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้ชีวิตมีความหมายมากขึ้น

น้องเคยรู้สึกสับสนไหมว่าตัวเองต้องการอะไรในชีวิต? หรือบางทีอาจรู้สึกว่าเส้นทางที่เดินอยู่มันไม่ใช่สิ่งที่เราต้องการจริง ๆ การค้นหาตัวเองอาจดูเป็นเรื่องยาก แต่มันเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะช่วยให้น้องเข้าใจตัวเองมากขึ้น ซึ่งส่งผลดีต่อทั้งการเลือกอาชีพ ความสัมพันธ์ และการมีความสุขในชีวิตส่วนตัว มาลองดูกันว่าเราจะค้นหาตัวเองได้ยังไง และทำไมการรู้จักตัวเองถึงสำคัญขนาดนี้

ปัญหาของการไม่รู้จักตัวเอง

1.สูญเสียทิศทาง
น้องเคยรู้สึกเหมือนใช้ชีวิตตามความคาดหวังของคนอื่นไหม? เช่น เลือกเรียนสาขาที่ครอบครัวหรือสังคมคาดหวัง หรือเลือกอาชีพที่ไม่ได้เหมาะกับตัวเองเลย นั่นอาจเป็นเพราะเรายังไม่รู้จักตัวเองดีพอ การไม่รู้จักตัวเองทำให้เราเดินทางในเส้นทางที่ไม่ใช่ของเราเอง ส่งผลให้เราหลงทิศทางและไม่รู้ว่าจริง ๆ แล้วเราต้องการอะไร​.

2.เปรียบเทียบกับผู้อื่น
เมื่อเราไม่รู้จักตัวเอง เรามักเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นเสมอ เห็นเพื่อนประสบความสำเร็จในด้านต่าง ๆ ก็รู้สึกว่าตัวเองด้อยกว่า ทั้งที่ความสำเร็จของแต่ละคนมันไม่เหมือนกัน การเปรียบเทียบนี้อาจทำให้เราเกิดความเครียดและขาดแรงบันดาลใจในการพัฒนาตัวเอง นอกจากนี้ยังเป็นสาเหตุของความรู้สึกไม่มั่นคงในตัวเองและอาจนำไปสู่ปัญหาทางจิตใจได้​.

3.รู้สึกไม่เข้ากับสังคม
ถ้าเราไม่รู้จักตัวเอง เรามักจะรู้สึกไม่เข้ากับคนรอบข้าง ไม่ว่าจะเป็นในที่ทำงาน ที่เรียน หรือในกลุ่มเพื่อน เราอาจรู้สึกว่าตัวเองอยู่ในที่ที่ไม่เหมาะสม เพราะเราไม่สามารถแสดงตัวตนที่แท้จริงออกมาได้ สุดท้ายก็อาจนำไปสู่ความโดดเดี่ยวและความรู้สึกไม่เป็นส่วนหนึ่งของสังคม​.

ทำไมการค้นหาตัวเองถึงสำคัญ?

1.ช่วยให้เราตั้งเป้าหมายชีวิตได้ชัดเจน
การรู้จักตัวเองทำให้เรามองเห็นเป้าหมายในชีวิตได้ชัดเจนยิ่งขึ้น เมื่อเรารู้ว่าชอบอะไร ต้องการอะไร และสามารถทำอะไรได้ เราจะสามารถตั้งเป้าหมายที่เหมาะสมกับตัวเองได้ การมีเป้าหมายที่ชัดเจนจะช่วยให้เรามีแรงบันดาลใจในการใช้ชีวิตและสร้างความสำเร็จได้ง่ายขึ้น​ .

2. พัฒนาทักษะและความสามารถได้เต็มที่
การรู้จักตัวเองทำให้เรารู้ว่ามีทักษะอะไรบ้างที่เราถนัด และสามารถพัฒนาไปในทิศทางที่เราต้องการได้เต็มที่ นอกจากนี้ เรายังสามารถโฟกัสที่การพัฒนาตัวเองในด้านที่เรารู้สึกว่าสำคัญต่ออนาคต ทำให้เราสามารถเติบโตในเส้นทางที่สอดคล้องกับตัวเองมากที่สุด​ .

ขั้นตอนในการค้นหาตัวเอง

1.การสะท้อนตัวเอง (Self-Reflection)
การสะท้อนตัวเอง คือการทบทวนและพิจารณาประสบการณ์ที่ผ่านมา สิ่งนี้ช่วยให้เราเห็นภาพชัดเจนว่าอะไรที่ทำให้เรามีความสุขและประสบความสำเร็จ การเขียนบันทึกประจำวันเป็นวิธีที่ดีในการสะท้อนตัวเอง เพราะมันช่วยให้เราเห็นแนวโน้มและรูปแบบในชีวิตของเรา งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดระบุว่าการสะท้อนตัวเองเป็นขั้นตอนสำคัญในการพัฒนาความเข้าใจในตัวเอง​ .

2. การทดสอบบุคลิกภาพ (Personality Tests)
การทดสอบบุคลิกภาพเช่น MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) และ Big Five Personality Traits เป็นเครื่องมือที่ได้รับการยอมรับและสนับสนุนจากงานวิจัยทางจิตวิทยา การทดสอบเหล่านี้ช่วยให้เราเข้าใจลักษณะบุคลิกภาพของตัวเองได้ดีขึ้น และสามารถใช้ผลลัพธ์ในการเลือกอาชีพหรือกิจกรรมที่สอดคล้องกับตัวเราได้​ .

3. พัฒนาแนวคิดเชิงบวก (Growth Mindset)
แนวคิดเชิงบวกหรือ Growth Mindset ที่เชื่อว่าความสามารถของเราสามารถพัฒนาได้ด้วยการพยายามและการเรียนรู้ เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้เราค้นหาตัวเอง งานวิจัยของ Dr. Carol Dweck จากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดชี้ให้เห็นว่า การมี Growth Mindset ช่วยให้เรารับมือกับความล้มเหลวและใช้โอกาสในการเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพ​ .

4. จิตวิทยาเชิงบวก (Positive Psychology)
จิตวิทยาเชิงบวกมุ่งเน้นการสร้างความสุขและความพึงพอใจในชีวิต โดยการค้นหาจุดแข็งและคุณค่าของตัวเองเป็นหลัก แนวคิดนี้ได้รับการสนับสนุนจากนักจิตวิทยา Martin Seligman ผู้ที่พัฒนา PERMA model (Positive Emotions, Engagement, Relationships, Meaning, and Accomplishments) เพื่อช่วยให้เราค้นหาความหมายในชีวิตและเชื่อมโยงกับเป้าหมายที่สำคัญของเรา​ .

5. การใช้ Design Thinking เพื่อชีวิต (Design Thinking for Life)
Design Thinking เป็นกระบวนการคิดแบบนักออกแบบที่ช่วยให้เราแก้ปัญหาและวางแผนชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยกระบวนการนี้เริ่มจากการระบุปัญหา การวางแผน และการทดสอบแนวทางใหม่ ๆ ที่อาจเหมาะสมกับตัวเรา งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดระบุว่าการใช้ Design Thinking ช่วยเพิ่มความสามารถในการตัดสินใจและปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น​ .

6. ค้นหา "อิคิไก" ของตัวเอง (Ikigai)
อิคิไก เป็นแนวคิดจากญี่ปุ่นที่แปลว่า เหตุผลของการมีชีวิตอยู่ ซึ่งช่วยให้เราค้นหาความสมดุลระหว่างสิ่งที่เรารัก สิ่งที่เราทำได้ดี สิ่งที่โลกต้องการ และสิ่งที่เราสามารถสร้างรายได้ งานวิจัยจาก Dan Buettner พบว่าผู้คนที่ค้นพบอิคิไกมีความสุขและมีสุขภาพจิตดีขึ้น​ .

7. การฝึกสติ (Mindfulness)
การฝึกสติช่วยให้เราเข้าใจความคิดและความรู้สึกของตัวเองได้ชัดเจนยิ่งขึ้น การฝึกสติยังช่วยเพิ่มความสงบและช่วยให้เราตัดสินใจได้ดีขึ้น งานวิจัยจาก Jon Kabat-Zinn ผู้บุกเบิกแนวคิด Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) แสดงให้เห็นว่าการฝึกสติช่วยเพิ่มความเข้าใจในตัวเอง​ .

8. การพัฒนาความยืดหยุ่นทางจิตใจ (Resilience)
การค้นหาตัวเองอาจเป็นกระบวนการที่เต็มไปด้วยอุปสรรค การพัฒนาความยืดหยุ่นทางจิตใจหรือ Resilience ช่วยให้เรารับมือกับความล้มเหลวและการเปลี่ยนแปลงในชีวิตได้ดีขึ้น งานวิจัยจากหลายแหล่งชี้ว่า ความยืดหยุ่นนี้เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้เรากลับมาแข็งแกร่งได้หลังจากผ่านพ้นช่วงเวลาที่ยากลำบาก​ .

9. การให้คำปรึกษาเชิงโครงสร้าง (Structured Counseling)
การให้คำปรึกษาด้านอาชีพ และ การให้คำปรึกษาเชิงจิตวิทยา เป็นวิธีที่ได้รับการยอมรับว่าสามารถช่วยให้คนค้นหาตัวเองได้อย่างชัดเจนมากขึ้น งานวิจัยจาก American Psychological Association (APA) ระบุว่าการให้คำปรึกษาเหล่านี้ช่วยเพิ่มความมั่นใจในการตัดสินใจและทำให้คนหนุ่มสาวสามารถค้นหาทิศทางชีวิตได้ชัดเจนขึ้น​ .

การค้นหาตัวเองเป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลาและความพยายาม แต่เมื่อเรารู้จักตัวเอง เราจะสามารถตัดสินใจในชีวิตได้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาชีพ ความสัมพันธ์ หรือการสร้างความสุขในชีวิต การใช้วิธีการต่าง ๆ ที่ได้รับการยืนยันทางวิชาการ เช่น การสะท้อนตัวเอง การทดสอบบุคลิกภาพ และการฝึกสติ จะช่วยให้น้องค้นพบตัวเองได้เร็วขึ้น

อย่าลืมนะน้อง! การค้นหาตัวเองเป็นเรื่องที่สำคัญ และเมื่อเรารู้จักตัวเองดีแล้ว ชีวิตก็จะชัดเจนและมีความหมายมากขึ้น

 ---

About the author : ปั่นว่างั้น